Բիլլիի տան մոտերքում մի զարմանալի փայտե տուն կա։ Ամեն անագամ անցնում է կողքով։ Վրան էլ գրված է Բանդակ։ Բիլլիի մայրիկը ասում էր, որ ժամանակին այս բանդակը եղել է քաղցրավենիքների խանութ։ Բիլլին ուզում է իր քաղցրավենիքների խանութը ունենալ, նա ուսում էր, որ դարակների վրա շաքարաքլորներ է դնելու, և այդպիսի լիքը քաղցրավենիքնել։ Մի օր նա Բանդակի քողքով անցնելս է լինում և նրա ուղիղ դիմացը ընկնում է դաշնամուր և այտպիսի շատ բաներ։ Բիլլին մտածում է թե երևի տունն են ուզում ջարթուփշուր անեն։ Նա տեսնում է, որ ցուցափեղքին ջնջված է Բանդակը։ Դրա փոխարեն գրված էր Լուսամուտ մաքրող անսանդուղք ընկերություն։ Բիլլին կանգանծ մնում է և նայում այս նոր հրաշալիքին։ Մեկ էլ հասկանում է, որ մթնում է։ Նա գնում է տուն քնում։ Առավոտյան ուրախ-ուրախ արդնանում է և վազում նոր խանութի դիմացը կանգնում է։

Մենր հայրենագիտության ակումբում այսօր հյուր ենք ունեցել։ Նա մեզ պատմեց որ ինքը իր խնբի հետ շատ է ճամփորդել քարանձավներ։ Նա մեզ ասեց, որ մենակ չիկարելի մտնել քարանձավ։ Նաև ասաց որ ամպայման պիտի մեր հետ ունենանք առաջին բուժօգնության տուփ, ամուր թելեր և հատուկ շորեր։ Նա ասաց, որ նաև մեր հետ պիտի վերցնենք ձեռնոց և հատուկ ծնկապաշտպանիչ։ Նա նույնիսկ պատմեց, որ մի անգամ նա և իր խումբը մտել էին մի քարանձավ և այնտեղ տեսել արջ, որը քնած էր։ Նրանք իհարկե լուռ դուրս եկան քարանձավից, քարանձավի դիմացը ծածկեցին չյուղերով։ Միքանի ամիս հետո վերադարցել էին և տեսել, որ ճյուղերը հանված էին։ Դրանից նարանք հասկացան, որ քարանձավում արջ է ապրում։ Նա նաև մեզ պատմեց թե նրանք քարանձավերում ինչեր են տեսել։ Ես միաին հիշեցի միքանիսը, քարանձավային վարդը և ադամանդեր։ Ինձ շատ դուր եկավ այս հանդիպումը։

Найдите в тексте ответы на вопросы и прочитайте их.
1. Почему Родник казался чудом?
Потомушта он была пустым.
2. Как текла жизнь Родника?
Он спакойна хил в пустынье.
3. Как Родник познакомился с людьми?
Родник познакомился с людьми когда он давал им воды.
4. Что придумали люди?
Люди думали что они могут вечна петь из родника.
5. Что случилось с Родником?
Он умерал.
6. Почему люди с недоверием слушали рассказы стариков о волшебном источнике?
Ответьте на вопросы.
1. Почему самые страшные засухи ничего не могли поделать с Родником?
Потомушта он хотьел помогать лудим.
2. Как Родник служил людям?
Он давал воду.
3. Как относились люди к Роднику?
Они плохы относились к Роднику потомушта они не думали о Раднике.
4. Для чего люди поставили баки?
Что бы оних были запас воды.
5. К чему это привело?

Подберите из текста слова с противоположным значением. С некоторыми из них
составьте и запишите предложения.
Тёплый-халодный
Маленький-боьшой
Смеяться-плакть
Грусть-весолый
Молчать-говорить
Старый-новый
Составьте и запишите предложения с данными словами и словосочетаниями.
Прохладная вода, жаркая пустыня, родник, непрерывная борьба, караван, родниковая вода, колодец, дождевая вода, волшебный источник.
Мне хотьелось прохладный воды.
Я была в жарком пустыне.
Роднике была грусна.
Я нехотьель быть непрерывном борьбе.
Я была в караване.
Я пила из родниковый воды.
Колодец длиная.
Завтра будет дождевая вода.
Волшебный источник эта колодец.

Составьте и запишите предложения из данных слов.
1. Солнце выжгло всё.
2. В привычную жизнь Родника вторглись люди.
3. Один глоток этой волшебной воды восстанавливал силы.
4. Люди стали строить дома с рядом Родником.
5. А потом люди придумали собирать дождевую воду в огромные железные баки.
6. Люди с тех пор пили противную, отдающую ржавчиной воду из баков.

Согласны ли вы с тем, что…
1. Встреча с людьми сделала жизнь Родника интересной. Нет
2. Родник был настоящим чудом, а его вода была волшебной. Да
3. Все люди бережно и с любовью относились к Роднику. Да
4. Люди поставили в пустыне баки, чтобы помочь Роднику бороться с засухой. Нет
5. Люди всегда заботятся о природе и делают её ещё лучше. Нет

• Տեքստից գտիր Հերմանի ընտանիքը բնութագրող հատվածները և դուրս գրիր։
  Նրանք հիանալի և պարզ ընտանիք էին։
• Բնութագրիր Հերմանին՝ խոսքդ հիմնավորելով տեքստից դրուս գրված հատվածներով։
  Հերմանը խաջ էր, իր խոսքին տեր էր և համարցակ։
• Արդարացնո՞ւմ ես արդյոք Հերմանին ծեծող տղաների արարքը։ Խոսքդ հիմնավորիր։
  Ես արդարացնում եմ Հերմանին, որովհետև նա ճիշտ արեց, որ շվախեցավ և ասաց, որ նա սիրում է կայզերին։
• Պատմվածքից դուրս գրիր
  1․ամենահուզիչ հատվածը
  Այդ ժամանակ ինչ-որ մեկը հարվածեց Հերմանի դեմքին։ Ինչ-որ մեկը ոտք գցեց նրան ու նա ընկավ։ Ինչ-որ մեկը ցատկեց նրա վրա և մյուսները սկսեցին ծեծել ու քացահարել։ Դա երկու րոպե էլ չտևեց։
  2․ ամենալարված հատվածը
  -Դու ատո՞ւմ ես կայզերին։ Հերմանն ասաց.
  -Ոչ, ես ոչ ոքի չեմ ատում։
  Այդ ժամանակ ինչ-որ մեկը հարվածեց Հերմանի դեմքին։
• Դեղինով նշված հատվածից օգտվելով բացատրիր, թե ինչ վերաբերմունք ունեին պատմվածքի հերոսն ու նրա եղբայրը կատարվածին և դուրս գրիր ուրիշ հատվածներ, որտեղ երևում է նրանց վերաբերմունքը։
• Բացի նրանից, որ պատերզամը պատճառ է դառնում, որ մարդիկ զոհվեն, ուրիշ ի՞նչ վատ բաներ են տեղի ունենում պատերազմների ժամանակ։
  Անմեղ մարդիկ էլ են մահանում։
  

1. Հաշվի՛ր 25սմ և 10սմ կողմերով ուղղանկյան պարագիծն ու մակերեսը:
P=70sm
S=250qar

2. Ուղղանկյան լայնությունը 84սմ է, իսկ երկարությունը 6 սմ-ով մեծ է լայնությունից։ Գտնել ուղղանկյան պարագիծը և մակերեսը։
S=7560
P=348

3. Գտի՛ր քառակուսու մակերեսը և պարագիծը՝ իմանալով, որ նրա կողմի երկարությունը 5 դմ է։
S=25
P=20

4. Քառակուսու պարագիծը 36 սմ է։ Որքա՞ն է այդ քառակուսու մակերեսը։
S=81

5. Քառակուսու 3 կողմերի գումարը 36 սմ է։ Որքա՞ն է այդ քառակուսու մակերեսը։
S=144

6.Մի ուղղանկյան լայնությունը 50սմ է, իսկ երկարությունը 60սմ է, իսկ մյուս ուղղանկյան լայնությունը 70սմ է, իսկ երկարությունը 80սմ է։ Որքանո՞վ է մեծ ուղղանկյան մակերեսը մեծ փոքր ուղղանկյան մակերեսից։
2600

7. Հաշվի՛ր 4դմ, 6դմ և 7դմ կողմերով եռանկյան պարագիծը։
P=17

8. Հաշվի՛ր 5սմ, 4սմ, 6սմ և 7սմ կողմերով քառանկյան պարագիծը։
P=22

9. Հաշվիր ուղղանկյան պարագիծը, եթե հայտնի է, որ նրա լայնության և երկարության գումարը 46 է։
P=92

10. Քառակուսու մակերեսը 36 քառակաուսի մետր է։ Գտի՛ր քառակուսու կողմը։
18

Найдите в тексте ответы на вопросы и прочитайте их.
1. Когда и почему проснулся на дереве самый нижний листок?
И вот тогда на дереве проснулся самый нижний лист и почувствовал, что ему мало света.
2. Какой разговор произошёл между ним и тем листом, который был над ним?
Подвинься немного, а то мне света не хватает”. А тот ему отвечает: „Ты что, не видишь, что у меня его тоже мало?”
3. Как повели себя другие листья?
Тут вмешались соседние листья и закричали верхним: „Эй, вы, верхние,  до нас свет не доходит!” А те им в ответ:„Успокойтесь! Вы там внизу ничего не видите, а нам сверху видно, что осень пришла!Теперь света всем мало будет”.
4. Почему листья полетели на землю?
И так раскричались, что поссорились и полетели на землю – подальше от соседей.
5. Почему последний лист не остался на дереве?
Тот почему на дереве не остался? Ведь ему не с кем уже было ссориться. Конечно, не с кем, но вы попробуйте в одиночестве пожить. Тоже, наверное, на месте не усидите…

Найдите в тексте антонимы к данным словам. Составьте и напишите с ними предложения.
Медленно – быстро
Слабо-сильно
Верхни- нижний Я живу верхним этажом.
Много-мало
Снизу-сверху
Ушла-пришла
Помириться – поссоритца
Первый-последний Я пришла школу первая.

Перепишите предложения, изменяя их по образцу.
Образец: Окно было открыто. – Оно было открыто.
1. Озеро сверкало под лучами солнца. Оно сверкало под лучами солнца.
2. Солнце спряталось в тучах. Оно спряталось в тучах.
3. Облако образуется из капелек воды. Оно образуется из капелек воды.
4. Пальто висит в шкафу. Оно висит в шкафу.
5. Стихотворение мне очень понравилось. Оно мне очень понравилось.
6. Молоко было холодное. Оно было холодное.
7. Предложение состоит из пяти слов. Оно состоит из пяти слов.

• Հաշվիր  գումարը.

Oրինակ՝

12 կմ 400 մ+8 կմ 750 մ=20 կմ+1150 մ =20 կմ+1 կմ 150 մ=21 կմ 150 մ

25կմ 300մ+11կմ 750մ=37 km 50m

14մ 13սմ+15մ 88սմ=29m 31sm

6 տ 200 կգ+8 տ 900 կգ=15t 100

39 սմ 7 մմ+1 սմ 4մմ=41sm 1mm

14 ժ 5 ր+2 ժ 55 ր=18j

14 ժ +15ժ 45 ր=29j 45r

25 օր 20 ժ+30 օր 5 ժ= 56or 24j

14 ր 40 վ+20 ր 30 վ= 37r 10v

13 դմ 8 սմ+16 դմ 3 սմ=30dm 1sm

26 դմ 5 սմ+20 սմ=46dm 5sm

12 ց 32 կգ+40 ց 80 կգ=53g 12kg

25 ց+12 ց 80 կգ=37g 80kg

15 կմ+20 կմ 750 մ=35km 750m

12 մ 25 սմ+5 մ 95 սմ=18m 20sm

40 տ +14 տ 900 կգ=54t 900kg

• Հաշվիր տարբերությունը։

Oրինակ՝

10 սմ 6 մմ- 3 սմ 9 մմ=9 սմ 16 մմ-3 սմ 9 մմ=6 սմ 7 մմ

25 սմ  8մմ-14 սմ 9 մմ=10sm 9mm

21 դմ 7 սմ-14 դմ 9 սմ=6dm 8sm

15 դմ 8սմ-12 սմ=14dm 6sm

25 մ 11 սմ-22 մ 18 սմ=3m 3 sm

35 մ-12 մ 70 սմ=23m 70sm

88 կմ-15 կմ 750 մ= 73km 750m

18 կմ 750 մ-11կմ=7km 750m

10 ց 2 կգ-5 ց 92 կգ=5g 10kg

22 ց-11 ց 70 կգ=10g 30kg

23 տ- 20 տ 150կգ=3t 150kg

35 տ 100 կգ-550 կգ=34t 550kg

Խնդիրներ․

• Հաշվիր  3 մ 35 սմ, 4 մ 25 սմ և 6 մ կողմերով եռանկյան պարագիծը։
  13m 60sm

• Հաշվիր 3 դմ 5 սմ, 4 դմ 6 սմ, 8 դմ 5 սմ և 8 սմ կողմերով քառանկյան պարագիծը։
  15dm 24sm

1. Ինչո՞ւ է Լուսինը միշտ դեպի Երկիր ուղղված միայն մի կողմով:
   Ճիշտ նույնքան ժամանակում նա մեկ պտույտ է կատարում նաև իր առանցքի շուրջը: Դա է պատճառը, որ Երկրից Լուսինը միշտ մեզ երևում է միայն մի կողմով:
2. Ինչի՞ հետևանքով են առաջանում Լուսնի փուլերը:
   Երկրի շուրջր պտույտի հետեանքով Լուսնի տեսանելի մասն անրնդհատ փոփոխվում է և մեզ երևում է տարբեր չափերով:Լուսնի տեսանելի մասերն անվանում են Լուսնի փուլեր:
3. Ի՞նչ կառուցվածք ունի Լուսնի մակերևույթը:
   Լուսնի մակերևույթը պատված է փո­շու և ժայռաբեկորների խառնուրդով: Լուսնի վրա կան բարձր լեռնաշղթաներ:
4. Ինչո՞ւ Լուսնի վրա կյանք գոյություն չունի:
   Քանի որ այնտեղ օդ չկա։
5. Ե՞րբ է մարդը ոտք դրել Լուսնի վրա:
   1969
6. Գիշերը նայեք Լուսնին: Նրա տեսքից որոշեք, թե մոտակա օրերին իր եղջյուրը կաճի՞, թե՞ կնվազի:
   

59. Առածներն ընդգծված բառերի հականիշներով լրացրո´ւ:

Անպտուղ ծառը կկտրեն, պտուղով ծառին քար կգցեն:

Բարին որ չլիներ, չարը աշխարհը կքանդեր:

Դևին դժոխքը ցույց չտաս, դրախտի ճանապարհը չի իմանա:

Թացն էլ չորն հետ վառվում է:

Կաթի հետ մտածը հոգու հետ  դուրսգածը:

Հագուստի նորն է լավ, ընկերոջ հինը:

Մինչև չգա վերջինը, չի հիշվի առաջին:

65. Սեր և հոր բառերի տարբեր իմաստներով կազմի´ր նախադասություններ:

Օրինակ՝ մարտ բառով

Այս տարի մարտը տաք էր ու չոր:

Մութն ընկնելուն պես  մարտը վերջացավ:

Կաթի սերը շատ համեղ է։
Իմ հոգու մեջ կա սեր։

Ես իմ հոր աշխատավայրում եղել եմ։
Մեր այգում կա հորը փոս։

68. Փորձի՛ր բացատրել, թե տրված զույգերն ինչո՞ւ են կոչվում համանուններ կամ նույնանուններ:

Մարտ – մարտ, սեր – սեր, հոր – հոր, հոտ – հոտ, անտառ – անտառ, արի – արի, կար – կար:
Այս բառերը կոչվում են համանուններ, որովհետև նույն բառերն են, բայց տարբեր իմաստներ ունեն։

69. Ընդգծված բառերի  և արտահայտությունների փոխարեն փակագծերում տրվածներից մեկը գրի´ր:

Որ խոսքը կարճեր, ավելորդ բաներ չէր ասի: (Կարճ կապեր, երկար չէր)

Պարանը կարճ էր, աշտարակի ծայրին չհասավ: (Կարճ կապեր, երկար չէր)

Գլուխը կախ էր ու սիրտը կոտրված: (Խոնարհ էր, իջեցներ)

Դույլը ջրհորը կախեր թե չէ, թզուկը հայտնվելու էր: (Խոնարհ էր, իջեցներ)

Դռան ժանգոտ փակի վրա ինչ-որ թուղթ դրեց ու գնաց: (Կողպեքի, ծածկի)

Եթե պատուհանը փակի, ցուրտ չի լինի: (Կողպեքի, ծածկի)

70. Որոշի´ր, թե ընդգծված բառին տրված հարցերից ո՞րն է համապատասխանում:

Հեռվում երևացին նավեր: (ի՞նչ, ինչե՞ր)

Հեռվում երևացողը  նավ էր: (ի՞նչ, ինչե՞ր)

Քաղաքում կային այգիներ:  (ի՞նչ, ինչե՞ր)

Դա քաղաքի ամենամեծ այգին էր: (ի՞նչը, ինչե՞րը)

Ի՜նչ ծանոթ ձայն էր: (ի՞նչ, ինչե՞ր)

Դրսից ծանոթ ձայներ էին լսվում: (ի՞նչ, ինչե՞ր)

Եթե բարձր ձայներ, անպայման կլսեինք: (ինչե՞ր, ի՞նչ աներ)

Ձեր տղան էր եկել: (ո՞վ, ովքե՞ր)

Տղաներ եկան, որ օգնեն: (ո՞վ, ովքե՞ր)

Դա առաջնորդին ծանոթ նետ էր: (ի՞նչ, ինչե՞ր, ի՞նչ աներ)

Տղան փետուրնևրից սարքել էր նետեր:  (ի՞նչ, ինչե՞ր, ի՞նչ աներ)

Որ դիպուկ նետեր, ոսկե խնձորը կգցեր: (ի՞նչ, ինչե՞ր, ի՞նչ աներ)

71. Ընդգծված յուրաքանչյուր բառի համար ինքդ հարց գրիր։

Մեր ձեղնահարկում կատվի ձագեր գտա: Ինչե՞ր

Որջից  դուրս եկողը ձագ էր: Ի՞նչ էր

Որդին պահարանն էր բերել ու դրել սենյակի անկյունում: Ի՞նչ էր

Դպրոցին այսպիսի պահարաններ են պետք: Ինչե՞ր

Երկնքում նորից թռչուններ երևացին: Ինչե՞ր

Վանդակի թռչունն էր դուրս եկել: Ի՞նչ էր

Հատիկը հավաքողները մրջյուններ են: Ինչե՞ր

Ձմռանը պատրաստ սպասողը մրջյունն էր: Ի՞նչ էր

Գոռացողը պահակն էր: Ո՞վ էր

Պահակներ կարգեք, որ ապահով լինեք: Ովքե՞ր

72.Կետերի փոխարեն գրի´ր փակագծերում տրված համապատասխան բառը կամ արտահայտությունը:

Ծառերին արթնացնողը …. (քամին էր, քամիներ):
Այդ օրվանից հետո շատ …. (քամին էր, քամիներ) են փչել:
Տարբեր …. (պարեր, պար էր) են սովորեցնում դպրոցում:
Դա չտեսնված մի … (պարեր, պար էր):
Պարտեզի բոլոր ծաղիկները (սպիտակ են, սպիտակեն):
Եթե բոլոր ծաղիկները միանգամից (սպիտակ են, սպիտակեն), լակ՞վ կլինի:
Թող հենց հիմա աչքերը (փակ են, փակեն) ու քնեն:
Բոլոր դռները (փակ են, փակեն), մի՞թե տանը մարդ չկա:
Անծանոթ … (համ էր, համեր), այդ մրգից չէի կերել:
Տարբեր խոհարարների եփած նույն անունով ճաշերը տարբեր (համ էր, համեր) ունեն:

81կմ 160մ+9 կմ 950մ=91 km 110m

15մ 11սմ+26մ 98սմ= 42m 10sm

85 տ 400 կգ+15 տ 700 կգ= 101t 100kg

325 սմ 9 մմ+5սմ 5մմ=331sm 4mm

26 ժ 7 ր+24 ժ 56 ր=51ժ 3ր

16 ժ +1ժ 25 ր= 17 ժ 25 ր

32 օր 14 ժ+40 օր 13 ժ= 72 oր 27 ժ

18 ր 14 վ+10 ր 50 վ= 29 ր 4v

12դմ 6սմ+11 դմ 5 սմ=24dm 1sm

14 դմ 5 սմ+26 սմ=17dm 1sm

15 ց 38 կգ+4 ց 90 կգ=20g 28kg

12 ց+15 ց 70 կգ=27g 70kg

19 կմ+25 կմ 150 մ=44km 150m

14 մ 25 սմ+16 մ 75 սմ=31m

13 տ +11 տ 500 կգ=24t 500kg

· Հաշվիր տարբերությունը։

Oրինակ՝

10 սմ 6 մմ- 3 սմ 9 մմ=9 սմ 16 մմ-3 սմ 9 մմ=6 սմ 7 մմ

51 սմ 5մմ – 42 սմ 8 մմ=6sm 7mm

18 դմ 6 սմ-13 դմ 7 սմ=4dm 9sm

5 դմ 1 սմ-2 սմ=4dm 9sm

24 մ 11 սմ-21 մ 19 սմ=2m 2sm

35 մ-25 մ 95 սմ=9m 5sm

104կմ-100 կմ 250 մ=3km 750m

19 կմ 750 մ-15 կմ=3km 250m

12 ց 2 կգ-5 ց 25 կգ=6g 77kg

32 ց-11 ց 80 կգ=20g 20kg

3 տ- 2 տ 10կգ=990kg

55 տ 200 կգ- 550 կգ=54t 450kg

Խնդիրներ․

· Հաշվիր 2 մ 15 սմ, 3 մ 5 սմ և 4 մ կողմերով եռանկյան պարագիծը։
9m 20sm

· Հաշվիր 3 դմ 8 սմ, 4 դմ 9 սմ, 7 դմ 6 սմ և 7 սմ կողմերով քառանկյան պարագիծը
14dm 37sm